Kasım’da Havalar Nasıl Olacak?

Kasım ayına yurdun kuzey, iç ve doğu bölgelerinde sert soğuklarla giriş yapacağız fakat bu soğukların ömrü oldukça kısa görünüyor. 3 gün içinde hızlıca toparlanacak sıcaklıklarla ayortasına kadar olan dönemin büyük bölümünü mevsim normallerinde hatta yer yer normallerin üzerinde sıcaklılarla geçireceğiz. Neredeyse istisnasız her sene yaşanan pastırma ayazı dönemi bu sene kasımın ilk yarısı içinde yaşanacak gibi görünmekle birlikte süresi geçtiğimiz seneye göre daha kısa olabilir.

Stratosferdeki kutup girdabının bu sene geçtiğimiz seneye göre çok daha zayıf olduğu görülüyor. 10hpa seviyesindeki rüzgarlar da bu nedenle çok zayıf ve bir süre daha bir değişiklik beklenmiyor. QBO indeksi batıya dönmeye başlasa da geçtiğimiz ilkbahardan itibaren süregelen doğulu döngünün etkileri daha yeni yeni hissediliyor diyebiliriz. Kışın sonlarına doğru stratosferde daha farklı gelişmeler olabilir bunları da ayrıca takip edeceğiz.

500hpa seviyesinde de durum doğal olarak pek farklı değil. Sinoptik haritalarda negatif AO ve NAO paterni görüyoruz. Bu gibi durumlarda ülkemiz sıcaklık ortalamaları çoğu zaman normallerinin üzerinde seyrederken yağışlarımızda batı kesimler başta olmak üzere bir miktar artış gözlenmektedir.

Normal şartlarda Kanada, İzlanda gibi dinamik alçak basınç bölgelerinde dolaşması gereken siklonlar daha güneyde dolaşıyor. Kutup bölgesinde bulunan çok soğuk hava orta enlemlere taşınıyor. Basınç dizilimlerine göre soğuk hava kütleleri yer değiştiriyor.Kasımın ilk günlerinde Doğu Avrupa ile birlikte ülkemizi de etkileyecek soğuk havaların sonraki durağı Avrupa’nın daha batısındaki şehirler olacak. Kasım ikinci yarısında ise rota tekrar Doğu Avrupa olabilir. Önümüzdeki haftalarda kutup kökenli soğuk havaların orta enlemlerde daha sık dolaşacak olması nedeniyle uygun basınç dizilimlerinin gerçekleşmesi halinde İstanbul gibi kar yağışının geç görülebildiği şehirlerde her sene yağdığından daha erken bir tarihte kar yağışı görülebilir.

Kasım ortalarına doğru Akdeniz boyunca daha fazla hareketlilik olacağa benziyor. Buna bağlı olarak uzunca süre bol yağışlı bir sisteme hasret kalan batı bölgelerin de bu hasreti lodos yönlü rüzgarların kuvvetlenmesiyle büyük olasılıkla sona erecektir.

Bu sene bir ilginç gelişme daha yaşandı kutup girdabı oldukça erken bir tarihte 2 parçaya bölündü ve soğuk havaların kaynağı diyebileceğimiz adeta soğuk hava deposu benzeri bir yapı kendine mesken olarak Avrupa’yı seçti. Bu gelişmelere bakarak önümüzdeki kış mevsiminin geçtiğimiz son birkaç kışın aksine Avrupa kıtasında çok sert geçme ihtimali yüksek göründüğünü söyleyebiliriz. Bu konuyla ilgili daha fazla ayrıntıyı kasım ortası gibi yayınlamayı düşündüğüm kış tahminiyle ilgili yazıda bulabilirsiniz.

Özetlemek gerekirse çok değişken hava koşullarının bir arada görüleceği bir kasım ayı yaşayacağız gibi görünüyor. Kuzeyli-güneyli hava akımlarıyla soğuk-ılık, fırtınalı-sisli,  kurak-yağışlı periyotların kısa aralıklarla görülebileceği ve sıcaklık dalgalanmalarıyla dolu bir ay geçireceğiz.Sıcaklık ve yağış ortalamaları pekçok yerde ay sonu itibariyle mevsim normaleri civarında gerçekleşebilir.

NASA Türkiye’de Soğuk Bir Kış Bekliyor

Geçtiğimiz sene medyada NASA Türkiye için soğuk kış uyarısı yaptı şeklinde asparagas haberler yer almıştı. NASA’nın mevsimlik tahminler üretmek için geliştirdiği ve GEOS5 adını verdiği modelin bu yönde bir beklentisi olmadığını hatta haberlerde söylenenin tam aksine mevsim normallerinin 1-2 derece üzerinde sıcaklık ortalamasıyla ılıman bir kış beklentisi içinde olduğunu sizlere bu blogdan bir yazıyla açıklamıştım.

Reyting sevdalısı medyamıza bu sefer NASA’dan müjdeli bir haber geldi. NASA’nın mevsimlik tahmin modeli GEOS5 önümüzdeki kış Doğu Avrupa’da Türkiye’nin büyük bir bölümünü de kapsayacak şekilde normalden soğuk bir kış bekliyor. Yağışlarımızın da ortalamaların üzerinde gerçekleşmesini bekliyorlar. Bu yönde haberler yapmak için can atan medya kuruluşları haberlerinde aşağıdaki model çıktılarını da gönül rahatlığıyla kullanabilirler.

Sonbaharın şu ana kadarki döneminde Avrupa’ya inen soğukların rotasına bakıldığında bu tahmininin gerçekleşme ihtimali az değil. Balkanlar ve Trakya önümüzdeki kışın kar ve soğuk yönünden şanslı yerleri olacak gibi bir görüntü var ancak bu konuda bir süre daha temkinli olmakta fayda var. Önümüzdeki haftalarda özellikle kasım ayında gelişecek oluşumlar bu yönde çok daha ciddi işaretler verecektir.

İlerleyen günlerde mevsimlik tahmin konusunda NASA’dan daha yüksek tutarlılığa sahip farklı kurumların tahminlerini de ayrı bir yazıda derleyip sizlerle paylaşacağım.

Accuweather 2016-2017 Kış Tahmini

Her kış öncesi tahminleri merakla beklenen Accuweather, Avrupa için 2016-2017 kışına yönelik beklentilerini bu sene geçtiğimiz senelere göre daha erken bir tarihte, ekimin ilk haftası içinde açıkladı. Bu tahminden ülkemiz adına nasıl bir sonuç çıkarabiliriz diye yazılanları detaylıca inceledim ve satır aralarından ilk bakışta haritadan flu görünen fakat aslında oldukça net olan ifadeleri ayıkladım. Bu tahmine http://www.accuweather.com/en/weather-news/europe-winter-forecast-2016-2017-stormy-uk-mild-wet-france-germany/60378723 adresinden ulaşabilirsiniz.

An active storm track across the north Atlantic Ocean will produce a high number of storms tracking across western and central Europe this winter.

Eastern Europe will experience a more tranquil and mild winter; however, a significant cold shot or two is predicted during the second half of the season.

Overall, the winter is expected to yield above-normal temperatures as Atlantic air dominates much of the season, preventing cold air over northern Scandinavia from rushing southward.

Yazının bu bölümleri kış genelinde hakim olması beklenen sinoptik desenle ilgili fikir veriyor. Kuzey Atlantiğin çok sayıda sistem üreteceğini ve bu sistemlerin Batı ve Orta Avrupa’da etkili olacağından bahsediyor. Doğu Avrupa’nın ise çoğunlukla durgun ve ılıman bir kış geçireceğini fakat kışın ikinci yarısında bir veya iki tane güçlü soğuk hava dalgasının etkili olabileceğini tahmin ediyorlar. Avrupa genelinde ılıman Atlantik havasının hüküm sürmesini sıcaklık ortalamalarının normallerinin üzerinde gerçekleşmesini batıdan sokulan sistemlerin soğuk havayı kuzeyde hapsedip güneye sarkmasına engel olmasını bekliyorlar ki tüm bu açıklamalar AO ve NAO indekslerinin de ağırlıkla pozitif olmasını beklediklerini işaret ediyor.

Prolonged periods of dry weather are also expected across the Balkan Peninsula Following deadly flooding that struck parts of the Balkans in August, a drier-than-normal winter with significant warmth is expected.Storm systems that do impact the region will generally be weak and no widespread flooding is expected.

Snowfall will be below normal in the Dinaric Alps, Balkan Mountains and Carpathian Mountains.

Few or no extended periods of below-normal temperatures are expected as high pressure shields the region from arctic air.

A few late-season cold fronts could cause temperatures to fall closer to normal for a time; however, overall temperatures will be much above normal levels throughout the season.

Yazıda Türkiye ile ilgili ifadeler olmasa da yapılan renklendirme ve açıklamalardan Balkanlar ile aynı hava koşullarını beklendiklerini çıkarmak zor değil. Turuncu ile boyanmış bölgede normalden ılık ve normalden az yağışlı bir kış bekliyorlar. Ağustos ayında Üsküp dolaylarında etkili olan sellere atıfta bulunmuşlar ve kışın etkili olması beklenen sistemlerin zayıf olmasını dolayısıyla bu şekilde sellere de neden olamayacağını ifade etmişler. Dinar Alplerinde, Balkan ve Karpat Dağlarında kar yağışı miktarının normallerin altında kalacağını belirtmişler ki bu alanı Anadolu’nun tamamını kapsayacak şekilde Kafkaslara kadar genişletmemiz mümkündür. Uludağ, Kartalkaya, Erciyes, Palandöken gibi kayak merkezlerinde kar yağışı miktarının normalin altında kalması beklenebilir. Turuncuyla boyalı alanda yüksek basınç hakim olmasını ve bu yüksek basınç alanlarının adeta bir kalkan vazifesi görerek bölgeyi soğuk ve yağışlı hava sistemlerinin etkilemesine engel olacağını söylemişler. Bu alanda sıcaklıkların çok kısa bir süreliğine normalin altına inebileceğini hatta belki de hiçbir zaman inemeyebileceğini belirtmişler. Kışın çoğu zaman sıcaklıkların normalin çok üzerinde seyredeceğini, kışın ikinci yarısında etkili olması muhtemel az sayıdaki soğuk hava dalgasının da sıcaklıkları ancak normal değerlere indirebileceğini söylemişler.

Areas from Slovakia and Ukraine northward into the Baltic states will have to contend with arctic cold this winter.

Riga, Latvia; Vilnius, Lithuania; Minsk, Belarus; and Kiev, Ukraine, are most likely to experience a period of frigid air.

Late-season cold fronts will usher in much cooler air following a very mild first half of the season.

The mild start to the winter will make these late-season cold spells feel even more intense. The cold air masses will bring also the threat for snow.

There will be increased chances for snow during the second half of the season in these areas. However, long lasting snow cover is not expected.

Kışa ılıman başlayacak olan fakat kışın ikinci yarısında etkili olması muhtemel kutup kökenli sistemler nedeniyle turuncu gösterilmeyip maviye boyanan Ukrayna’dan kuzeye doğru olan bölgede dönem dönem soğuk hava dalgalarının görülebileceğini fakat bu sistemlerin neden olacağı kar yağışının oluşturacağı kar örtüsünün uzun süre kalıcı olmasını beklemediklerini ifade etmişler. 

Özetlemek gerekirse ülkemiz açısından 2014 senesine benzer ılık ve kurak bir kış beklentisi içindeler. Biraz aceleye geldiğini düşündüğüm bu tahminle ilgili şimdilik olumlu veya olumsuz bir yorumda bulunmayacağım. İlerleyen günlerde yayınlanacak ECMWF gibi kurumların mevsimlik tahminleri ve ekim kasım dönemindeki bazı verilere bakarak kışla ilgili beklentilerimi kasım ayı içerisinde ayrı bir yazıyla sizlerle paylaşacğım.